*pierwsza i druga publikacja dot. Art.4 na dole strony*
W ramach ostatniej publikacji dot. 4 Artykułu, zapraszamy do wysłuchania rozmowy z prof. dr hab. Zbigniewem Lasocikiem - twórcy Ośrodka Badań Handlu Ludźmi.
-----------------------------------------------------------------------------------------------
Handel ludźmi, jako zjawisko charakteryzujące się ogromną skalą i wysoką dynamiką rozwoju, jest niewątpliwie problemem o charakterze międzynarodowym. Mimo upływu wielu lat, problem ten jest wciąż obecny i wymaga nieustannej aktywności państw i organizacji międzynarodowych w celu jego zwalczania. Intensywne działania na rzecz walki z handlem ludźmi prowadzi m.in. ONZ. Organizacja ta, poza wprowadzaniem licznych mechanizmów prawno – instytucjonalnych, opracowała także szereg specjalnych programów i projektów ukierunkowanych na eliminację tego zjawiska.
Wybrane programy realizowane w ramach ONZ:
The Blue Heart Campaign – globalna kampania nagłaśniająca problem handlu ludźmi. Jej głównym celem jest prowadzenie działań na rzecz podnoszenia świadomości społeczeństw w kwestii zjawiska współczesnego niewolnictwa. Wśród nich można wyróżnić nagłaśnianie informacji o przejawach, skutkach czy też działaniach podejmowanych dla zapobiegania i zwalczania wszystkich form handlu ludźmi. Kampania podkreśla istotę każdej, pojedynczej aktywności oraz zaangażowania jednostek w życie społeczne i dialog publiczny na rzecz zwalczania tego zjawiska. Symbolem kampanii, oraz jednocześnie wyrazem solidarności z ofiarami handlu, jest tytułowe niebieskie serce - międzynarodowy symbol walki z handlem żywym towarem.
UN.GIFT – globalna inicjatywa, utworzona przez różne wyspecjalizowane organizacje ONZ oraz OBWE, na rzecz propagowania walki z handlem ludźmi na podstawie konwencji i innych umów ustanowionych w ramach ONZ. Misją UN.GIFT jest mobilizowanie różnych podmiotów do eliminacji handlu ludźmi, ochrona i wsparcie ofiar oraz wspomaganie skutecznego ścigania przestępców dopuszczających się tego zjawiska. Inicjatywa ta wpływa pozytywnie na wymianę informacji między podmiotami państwowymi i niepaństwowymi oraz opracowanie skutecznych narzędzi do zwalczania handlu ludźmi. Zgromadzone dane umożliwiają tworzenie i rozwijanie powszechnej bazy wiedzy służącej wszystkim zainteresowanym tym tematem.
GLO.ACT – czteroletnia (2015 – 2019) inicjatywa ONZ i UE na rzecz zapobiegania handlowi ludźmi i przemytowi migrantów. Program ukierunkowany był na wzrost wzajemnej współpracy między rządami państw, wymienię informacji wśród organów ścigania oraz poprawę wiedzy i zdolności pracowników wymiaru sprawiedliwości. Działania te prowadzone były w celu wprowadzenia specjalnych polityk i programów pomocy, ochrony oraz wsparcia ofiar handlu, czy też wypracowania działań ułatwiających identyfikację i ściganie przestępców. Dzięki staraniom ONZ i UE, GLO.ACT dotarł do 15 państw w Europie Wschodniej, Azji, Afryce oraz Ameryce Łacińskiej, co pozwoliło opracować i wdrożyć nowe metody na rzecz przeciwdziałania i zwalczania handlu ludźmi.
------------------------------------------------------------------------------------------------
Artykuł 4
Nie wolno nikogo czynić niewolnikiem ani nakładać na nikogo służebności; niewolnictwo i handel niewolnikami są zakazane we wszystkich swych postaciach.
Niewolnictwo i handel niewolnikami to zjawiska towarzyszące nam od zarania dziejów, a źródeł ich rozwoju należy szukać już w czasach starożytnych. Dawniej wiązało się ono m.in. z kulturą bądź obyczajami społeczeństw, przyczyniając się do rozwoju wielu z nich. Mimo upływu lat, treść artykułu 4 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka wydaje się być wciąż aktualna, ponieważ zjawisko niewolnictwa, chociaż pod inną nazwą, występuje również obecnie. Za przejaw współczesnego niewolnictwa powszechnie uważa się handel ludźmi, który, podobnie jak niewolnictwo, stanowi bezsprzecznie zbrodnię naruszającą fundamentalne prawa każdego człowieka.
Handel ludźmi jest zjawiskiem wieloaspektowym i niezwykle złożonym. Wśród jego form najczęściej wymienia się: handel w celach wykorzystania seksualnego, handel kobietami i dziećmi, pracę przymusową oraz handel narządami ludzkimi. Przez setki lat zjawisko to traktowano jako coś normalnego i naturalnego, jednak, wraz z upływem czasu, sytuacja uległa zmianie - od XX w. zauważalny jest wzrost aktywności państw i organizacji międzynarodowych w celu eliminacji tego procederu. Walka z tym zjawiskiem, cechującym się znaczną dynamiką rozwoju, jest poważnym wyzwaniem stojącym przed całą społecznością międzynarodową. Wpływa ono szkodliwie na życie jednostek, ale dotyka także organizacyjnych, społecznych czy ekonomicznych aspektów funkcjonowania całych społeczeństw. Odpowiedzialność za występowanie handlu ludźmi ponoszą zarówno państwa, jak i społeczeństwa, które napędzają popyt na towary produkowane przez ofiary handlu bądź świadczone przez nie usługi. W związku z ogromną skalą tego zjawiska oraz jego ciągłym rozwojem, temat ten już od wielu lat jest przedmiotem zainteresowań i działań licznych podmiotów. Jednak pomimo ich aktywności, całkowita eliminacja i zwalczenie handlu ludźmi jest niemożliwe, ponieważ dopóki istnieje zapotrzebowanie, problem ten nie przestanie istnieć.
Fakty o handlu ludźmi:
· W 1962 r. Arabia Saudyjska, jako ostatnie państwo na świecie, całkowicie zakazała niewolnictwa. Od tego momentu jest ono zjawiskiem nielegalnym na całym świecie, lecz w rzeczywistości występuje po dziś dzień.
· Choć handel ludźmi występuje już od czasów starożytnych, to początków tworzenia norm prawno - międzynarodowych regulujących owe zjawisko oraz definiujących je należy doszukiwać się dopiero na przełomie XIX i XX w.
· Wg The Global Report on Trafficking in Persons, w 2016 r. miało miejsce ponad 24 tys. potwierdzonych przypadków handlu ludźmi występujących w 142 państwach świata. Nie jest to całkowita liczba ofiar, gdyż duża część przypadków wciąż nie jest niemożliwa do wykrycia.